Tháng 10/2025 đánh dấu một thời điểm quan trọng của thị trường nông sản Việt Nam. Khi kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản mười tháng đạt hơn 58 tỷ USD, tăng gần 13 phần trăm so với cùng kỳ, thị trường trong nước lại cho thấy một bức tranh phức tạp hơn nhiều. Giá cả không chỉ phản ánh quan hệ cung cầu mà còn bộc lộ những áp lực nội tại mà người sản xuất đang đối mặt. Diễn biến giá tháng 10 cho thấy các ngành hàng đang có sự phân hóa mạnh, và mỗi biến động đều có ý nghĩa riêng đối với từng nhóm nông dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Giá lúa gạo trong nước tiếp tục tăng ngay cả khi nhu cầu thu mua của thương lái không cao. Tại An Giang, lúa IR 50404 tăng lên 5350 đồng mỗi kg và OM 5451 tăng lên 5550 đồng mỗi kg. Tại Đồng Tháp, giá lúa khô tăng đồng loạt, trong đó lúa Đài Thơm đạt tới 9300 đồng mỗi kg. Việc giá lúa tăng trong bối cảnh xuất khẩu gạo mười tháng giảm 6,5 phần trăm về lượng cho thấy sức ép chi phí đầu vào đang đẩy giá thu mua lên theo hướng phòng vệ. Mâu thuẫn giữa giá gạo thành phẩm ổn định hoặc giảm nhẹ và giá lúa tăng tạo khoảng chênh lợi nhuận lớn, làm gia tăng bất cân đối giữa người sản xuất và khâu trung gian. Điều này có thể khiến người trồng lúa giảm sức tái đầu tư cho vụ tới, kéo theo hệ lụy dài hạn về ổn định sản xuất lúa.
Thị trường cà phê lại mang một diễn biến khác. Mặc dù ghi nhận mức tăng mạnh trong nửa cuối tháng, nhưng tính chung cả tháng giá trung bình vẫn giảm nhẹ tại nhiều tỉnh Tây Nguyên. Đây là phản ánh của sự giằng co giữa nguồn cung thu hoạch mới và nỗi lo thiếu hụt tồn kho toàn cầu. Khi giá dao động từ 116800 đến hơn 118000 đồng mỗi kg, người trồng cà phê đứng trước cơ hội cải thiện thu nhập, nhưng cũng đối mặt áp lực không nhỏ về yêu cầu duy trì chất lượng trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khó lường. Sự bất định của thị trường cà phê thế giới khiến giá trong nước nhạy cảm hơn bình thường và dễ bị tác động bởi các tin tức về hạn hán tại Brazil hay cước vận tải biến động.
Mức giá cà phê tăng mạnh trong nửa cuối tháng 10/2025, nhưng tính chung cả tháng giá trung bình vẫn giảm nhẹ tại nhiều tỉnh Tây Nguyên
Giá đường giảm nhẹ trong tháng 10 khi nguồn cung trong nước dồi dào và sức mua yếu đi. Đường RS tại kho Bình Định giảm 500 đồng mỗi kg, tại Sài Gòn giảm tương đương. Đường vàng Lam Sơn cũng giảm 300 đồng. Xu hướng này giúp giảm áp lực chi phí cho doanh nghiệp chế biến thực phẩm nhưng lại đẩy vùng nguyên liệu mía vào trạng thái rủi ro khi người trồng có thể giảm diện tích trong niên vụ tới. Một chu kỳ giảm diện tích có thể dẫn đến thiếu nguyên liệu trong hai năm tiếp theo, tạo ra sự bất ổn dài hạn đối với ngành đường.
Sản phẩm chăn nuôi tiếp tục là nhóm thể hiện khó khăn rõ rệt nhất. Giá lợn hơi giảm mạnh ở cả ba miền, đặc biệt khu vực miền Nam giảm tới 5000 đồng mỗi kg. Giá gà lông màu và giá trứng cũng giảm ở phần lớn khu vực. Đây là hệ quả của sức mua thịt trong dân chưa phục hồi, kết hợp với nguồn cung không giảm tương ứng. Khi giá bán thấp hơn chi phí sản xuất, nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ chứng kiến lợi nhuận âm kéo dài. Nguy cơ treo chuồng hoặc giảm đàn trong quý IV là hoàn toàn có thể xảy ra, và nếu điều này diễn ra trên diện rộng, thị trường sẽ đối mặt với tình trạng thiếu nguồn cung đột ngột vào đầu năm 2026.
Ngược lại, thị trường thủy sản lại cho thấy sự cải thiện rõ nét. Giá tôm thẻ tại Cà Mau tăng nhẹ trong nhiều phân khúc, trong đó loại 20 con mỗi kg đạt 219 nghìn đồng. Giá tôm sú tăng vào cuối tháng khi nhu cầu chế biến xuất khẩu phục vụ các thị trường cuối năm tăng mạnh. Cá tra nguyên liệu tại Đồng Tháp tăng lên 29 đến 31 nghìn đồng mỗi kg. Tuy vậy, điều đáng lo ngại là giá cá giống tăng rất mạnh, lên 55 đến 57 nghìn đồng mỗi kg. Chi phí giống cao kéo theo chi phí nuôi tăng, giảm biên lợi nhuận của người nuôi và có thể tạo vòng xoáy giá trong thời gian tới. Đây là một cảnh báo quan trọng với toàn ngành khi sự ổn định của chuỗi giá trị có nguy cơ bị phá vỡ bởi một yếu tố đầu vào duy nhất.
Trái cây nội địa tiếp tục tăng giá, đặc biệt các mặt hàng phục vụ xuất khẩu như sầu riêng, xoài cát Hòa Lộc hay mít. Sầu riêng Ri6 tăng 7000 đồng mỗi kg lên mức 61000 đồng. Giá tăng giúp nông dân cải thiện thu nhập nhưng cũng gây áp lực không nhỏ cho thị trường trong nước khi sức mua nội địa có thể bị ảnh hưởng nếu khoảng cách giá giữa trái cây sản xuất cho xuất khẩu và tiêu thụ trong nước tiếp tục nới rộng.
Hồ tiêu giảm tại tất cả khu vực như Đắk Lắk, Gia Lai hay Đồng Nai cho thấy giao dịch chậm lại khi cả người mua và người bán đều thăm dò thị trường. Giá tiêu hiện tại vẫn ở mức cao so với trung bình nhiều năm, do đó sự điều chỉnh này có thể là cần thiết để thị trường bước vào giai đoạn cân bằng mới. Tuy nhiên, nếu giảm kéo dài, nông dân sẽ giảm đầu tư vào chăm sóc vườn, dẫn đến năng suất thấp và biến động cung trong tương lai.
Hồ tiêu giảm giá mạnh trong tháng 10/2025 dù nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường lớn vẫn ổn định.
Giá phân bón và vật tư đầu vào hầu như không biến động lớn, giữ ổn định trên cả ba miền. Đây là một điểm tích cực trong bối cảnh nhiều loại nông sản chịu áp lực chi phí tăng. Tuy nhiên, mặt bằng giá phân bón vẫn ở mức cao so với giai đoạn trước năm 2022, tiếp tục là gánh nặng chi phí với những nhóm nông dân có biên lợi nhuận thấp.
Thị trường gỗ nguyên liệu đi ngang trong tháng 10, giá keo, lim và xoan hương không thay đổi. Khi ngành đồ gỗ xuất khẩu chịu tác động lớn từ các quy định nhập khẩu của Hoa Kỳ và nhu cầu tiêu thụ chậm của châu Âu, sự ổn định giá nguyên liệu hỗ trợ doanh nghiệp duy trì kế hoạch sản xuất nhưng không tạo dư địa mở rộng.
Nhìn tổng thể, giá cả tháng 10/2025 cho thấy thị trường đang đi qua một thời điểm nhạy cảm. Một số ngành hưởng lợi từ nhu cầu xuất khẩu tăng, trong khi các nhóm chăn nuôi lại chịu áp lực nặng nề từ sức mua yếu. Những biến động này là lời nhắc nhở rằng sự ổn định của thị trường trong nước không tự nhiên hình thành mà đòi hỏi sự phối hợp của toàn bộ hệ thống: từ điều tiết sản xuất, kiểm soát chi phí đầu vào đến nâng cao sức cạnh tranh của nông sản. Thị trường tháng 10 không chỉ kể câu chuyện về giá cả mà còn soi chiếu sức khỏe của nền nông nghiệp Việt Nam khi đứng trước sự giao thoa giữa biến động toàn cầu và nội lực của chính mình.
