Theo báo cáo của Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, trong tháng 9/2025, tổng diện tích lúa bị nhiễm sâu bệnh trên cả nước ước đạt 557 nghìn ha, tăng đáng kể so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, diện tích đã được phòng trừ đạt 365 nghìn ha, chiếm khoảng 65% tổng diện tích nhiễm.
Tình hình và các đối tượng gây hại chính
Kết quả giám sát cho thấy, nhiều đối tượng dịch hại xuất hiện và phát triển mạnh hơn so với tháng trước, đặc biệt là:
- Sâu cuốn lá nhỏ có diện tích nhiễm lớn nhất, lên tới 382 nghìn ha, tăng hơn 2,3 lần so với kỳ trước và gấp 4,5 lần so với cùng kỳ năm trước.
- Bệnh khô vằn ghi nhận 85 nghìn ha nhiễm, tăng gấp 3 lần so với tháng trước.
- Bệnh lem lép hạt và bạc lá cũng diễn biến phức tạp, lần lượt đạt 23,6 nghìn ha và 17,7 nghìn ha nhiễm bệnh.
- Một số đối tượng khác như rầy nâu, rầy lưng trắng (20,4 nghìn ha), ốc bươu vàng hại lúa (10,9 nghìn ha) cũng tăng so với cùng kỳ.
Bệnh rầy nâu gây hại lúa
Các tỉnh có diện tích nhiễm tập trung nhiều ở Bắc Ninh, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Lâm Đồng, Đắk Lắk, An Giang, Cần Thơ, Tây Ninh và Cà Mau. Nguyên nhân chủ yếu do thời tiết mưa nhiều, ẩm độ cao, thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh và lây lan nhanh trên diện rộng.
Tác động đến sản xuất
Mặc dù chưa gây thiệt hại nghiêm trọng trên diện rộng, song tình hình sâu bệnh gia tăng trong tháng 9 đã ảnh hưởng đến tiến độ thu hoạch vụ Mùa và công tác chuẩn bị cho vụ Đông Xuân ở nhiều địa phương. Một số vùng trũng tại đồng bằng Bắc Bộ ghi nhận hiện tượng lúa bị đổ ngã, bạc lá và lem lép hạt khiến năng suất giảm cục bộ.
Công tác phòng trừ
Công tác kiểm tra, giám sát đồng ruộng và phòng trừ sâu bệnh được các địa phương triển khai tích cực. Đến cuối tháng 9, cả nước đã phòng trừ được 365 nghìn ha, tập trung vào các bệnh chủ yếu như sâu cuốn lá nhỏ (172,5 nghìn ha), bệnh khô vằn (88,5 nghìn ha) và bệnh bạc lá (11,6 nghìn ha).
Người dân phun thuốc bảo vệ thực vật phòng trừ sâu bệnh
Dự báo và khuyến nghị
Trong tháng 10 và đầu vụ Đông Xuân 2025–2026, điều kiện thời tiết được dự báo vẫn ẩm ướt, nguy cơ phát sinh các loại bệnh hại lá và cổ bông tiếp tục cao. Để hạn chế thiệt hại, các địa phương cần:
- Tăng cường giám sát đồng ruộng, phát hiện sớm và khoanh vùng xử lý kịp thời.
- Hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng loại, đúng liều lượng, tránh lạm dụng hoặc phun tràn lan.
- Điều chỉnh lịch thời vụ và cơ cấu giống lúa hợp lý, ưu tiên các giống có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt.
Chủ động vệ sinh đồng ruộng sau thu hoạch, cày vùi tàn dư thực vật để hạn chế nguồn lây nhiễm cho vụ sau.
