Trong tháng 8/2025, sản xuất cây hàng năm ngắn ngày của cả nước có sự phân hóa rõ rệt. Rau các loại tiếp tục mở rộng diện tích, trong khi các cây lương thực chủ lực như ngô, khoai lang, đậu tương và lạc đều giảm so với cùng kỳ năm 2024.
Diện tích gieo trồng cây ngắn ngày
- Rau các loại: 884,6 nghìn ha, tăng 2,6%. Đây là điểm sáng của ngành trồng trọt, phản ánh nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu ổn định.
- Ngô: 765,1 nghìn ha, giảm 0,7% so với cùng kỳ. Sự sụt giảm tập trung ở miền núi phía Bắc và Tây Nguyên, nơi một phần diện tích được chuyển đổi sang cây ăn quả và cây công nghiệp.
- Khoai lang: 68,9 nghìn ha, giảm 3,6%, chủ yếu ở Đồng bằng sông Cửu Long khi nông dân chuyển sang trồng rau màu và cây lâu năm.
- Đậu tương: 24,7 nghìn ha, giảm 2,2%, tập trung tại Trung du miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ.
- Lạc: 130,3 nghìn ha, giảm 1,1%, do thời tiết không thuận lợi và hiệu quả kinh tế chưa cao ở một số tỉnh Bắc Trung Bộ.
Người dân chăm sóc cây đậu tương
Nguyên nhân biến động
Giảm diện tích ngô, khoai, đậu tương, lạc: Năng suất và giá trị kinh tế thấp hơn các cây trồng khác, cùng với áp lực cạnh tranh từ hàng nhập khẩu.
Tăng diện tích rau màu: Thị trường rau củ tươi sống và rau chế biến phục vụ xuất khẩu sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc tăng trưởng mạnh, thúc đẩy mở rộng sản xuất.
Dự báo và tác động
Dự báo: Trong những tháng cuối năm, diện tích rau màu sẽ còn tiếp tục tăng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cao điểm dịp Tết Nguyên đán 2026. Ngược lại, diện tích ngô và đậu tương dự kiến tiếp tục giảm do chi phí đầu vào cao, giá bán thấp và áp lực từ nguồn cung nhập khẩu.
Diện tích ngô được dự đoán giảm do giá bán thấp
Tác động: Việc mở rộng sản xuất rau màu giúp đa dạng hóa cơ cấu cây trồng, nâng cao giá trị sản xuất và thu nhập cho nông dân. Tuy nhiên, sự suy giảm diện tích ngô và đậu tương có thể ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu cho ngành thức ăn chăn nuôi, làm tăng phụ thuộc vào nhập khẩu.
Khuyến nghị
Địa phương: Quy hoạch vùng sản xuất hợp lý, khuyến khích mô hình rau an toàn VietGAP, GlobalGAP gắn với thị trường tiêu thụ.
Nông dân: Luân canh rau màu với cây lương thực để giữ độ phì nhiêu đất và hạn chế sâu bệnh; lựa chọn giống ngắn ngày phù hợp với biến động khí hậu.
Doanh nghiệp: Đầu tư chế biến, bảo quản và logistics cho rau quả; đồng thời tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới, nâng cao giá trị nông sản Việt Nam.
